Γιατί το νερό των καλοριφέρ είναι μαύρο & γιατί είναι σημαντικός ο καθαρισμός των εγκαταστάσεων θέρμανσης?

Όσα πρέπει να ξέρετε για τη «Λάσπη» στο Σύστημα Θέρμανσης

Αν έχετε παρατηρήσει πως το νερό στο σύστημα θέρμανσης έχει μαύρη απόχρωση, τότε το άρθρο αυτό θα σας λύσει κάθε απορία! Πρόκειται για ένα σύνηθες φαινόμενο, που όμως κρύβει πίσω του σοβαρά προβλήματα για την απόδοση και τη διάρκεια ζωής της εγκατάστασης.

Η Αιτία πίσω από το Μαύρο Νερό

Τα κλασικά συστήματα θέρμανσης χρησιμοποιούν νερό ως μέσο μεταφοράς θερμότητας. Καθώς το νερό κυκλοφορεί σε ένα κλειστό κύκλωμα το οποίο αποτελείται από λέβητα, σωληνώσεις (χαλύβδινες, χάλκινες, πλαστικές), σώματα καλοριφέρ, βάνες και διακόπτες, παραμένει το ίδιο για αρκετά χρόνια.

Η συνεχής επαφή του νερού με τα μεταλλικά μέρη προκαλεί διάβρωση, με αποτέλεσμα να αποκολλώνται μικροσωματίδια μετάλλων. Αυτά τα σωματίδια αναμειγνύονται με το νερό, δημιουργώντας αυτό που αποκαλούμε «λάσπη». Τα πιο ελαφριά αιωρούνται, δίνοντας στο νερό τη χαρακτηριστική μαύρη απόχρωση, ενώ τα πιο βαριά κατακάθονται στον πυθμένα των σωμάτων και σε άλλα σημεία της εγκατάστασης.

Ποια προβλήματα δημιουργεί η «Λάσπη» στο Σύστημα Θέρμανσης;

Η παρουσία λάσπης στο νερό επηρεάζει άμεσα την αποδοτικότητα της εγκατάστασης:

1️⃣ Μειωμένη Απόδοση Θέρμανσης

Το νερό πρέπει να έχει συγκεκριμένες ιδιότητες για να μεταφέρει σωστά τη θερμότητα. Όταν είναι «φορτωμένο» με σωματίδια μετάλλων, γίνεται πιο βαρύ και κυκλοφορεί πιο αργά. Το αποτέλεσμα; Λιγότερη θερμότητα φτάνει στα σώματα, ο λέβητας δουλεύει περισσότερο και αυξάνεται η κατανάλωση.

2️⃣ Συρρίκνωση της Απόδοσης των Καλοριφέρ

Τα βαριά σωματίδια καθιζάνουν στον πυθμένα των σωμάτων, μειώνοντας την επιφάνεια που έρχεται σε επαφή με το ζεστό νερό. Έτσι, το πάνω μέρος του σώματος είναι ζεστό, ενώ το κάτω παραμένει κρύο — συχνά με διαφορά άνω των 20°C.

Αυτό σημαίνει ότι ο χώρος αργεί να ζεσταθεί, ο λέβητας εργάζεται υπερωρίες και το κόστος θέρμανσης ανεβαίνει.

3️⃣ Φραγή των Εξαρτημάτων

Η λάσπη μπορεί να προκαλέσει σοβαρά μπλοκαρίσματα σε βάνες, διακόπτες, εναλλάκτες λεβήτων και αντλιών θερμότητας, ειδικά όταν οι διατομές είναι μικρές — όπως συμβαίνει συχνά στους λέβητες αερίου. Το αποτέλεσμα είναι συχνές βλάβες και ακριβές επισκευές.

4️⃣ Στένωση των Σωληνώσεων

Με τον καιρό, η λάσπη επικάθεται στα εσωτερικά τοιχώματα των σωληνώσεων, στερεοποιείται και περιορίζει τη ροή του νερού. Αυτό δημιουργεί νέες καθυστερήσεις στη θέρμανση και περαιτέρω αύξηση της κατανάλωσης.

Ποια Συστήματα Θέρμανσης είναι πιο ευάλωτα;

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στα συστήματα με λέβητες αερίου και αντλίες θερμότητας. Οι διαστάσεις των κυκλωμάτων τους είναι μικρότερες, άρα οι επιπτώσεις από τη «λάσπη» γίνονται αντιληπτές πιο άμεσα και οι βλάβες είναι συχνότερες και πιο σοβαρές.

Γιατί δεν πρέπει να αλλάζουμε συχνά το Νερό;

Αν και η πρώτη σκέψη είναι να αλλάζουμε το νερό για να διατηρούμε το σύστημα καθαρό, στην πράξη κάτι τέτοιο επιδεινώνει το πρόβλημα. Το φρέσκο νερό φέρνει μαζί του περισσότερο οξυγόνο, που με τη σειρά του επιταχύνει τη διάβρωση των μεταλλικών εξαρτημάτων. Για αυτό, η αντικατάσταση του νερού γίνεται μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο.

Ο σωστός τρόπος καθαρισμού των Καλοριφέρ

Αν διαπιστώσετε ότι το σύστημά σας χρειάζεται καθαρισμό, ακολουθούν τα βασικά βήματα:

✅ Διάγνωση της Κατάστασης
Με τη χρήση θερμοκάμερας ή θερμόμετρου laser, ελέγχεται η θερμοκρασιακή διαφορά μεταξύ άνω και κάτω μέρους των σωμάτων. Μεγάλη διαφορά υποδεικνύει συσσώρευση λάσπης.

✅ Αποστράγγιση και Ξέπλυμα
Αφαιρείται το υπάρχον νερό και γίνεται πλύσιμο κάθε σώματος ξεχωριστά με καθαρό νερό, μέχρι το νερό που βγαίνει να μην έχει μαύρη απόχρωση.

✅ Χημικός Καθαρισμός
Προστίθεται στο κύκλωμα ειδικό χημικό καθαριστικό, το οποίο παραμένει στο νερό από 1 ώρα έως και 4 εβδομάδες, σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Υπάρχουν καθαριστικά που λειτουργούν είτε με κρύο είτε με ζεστό νερό.

✅ Τελικό Ξέπλυμα
Αφαιρείται το χημικό και γίνεται νέο πλύσιμο, μέχρι το νερό να βγαίνει διαυγές.

✅ Προστασία του Συστήματος
Προστίθεται ειδικό προστατευτικό υγρό στο νέο καθαρό νερό, που προλαμβάνει μελλοντική διάβρωση.

✅ Εγκατάσταση Μαγνητικού Φίλτρου
Ως τελικό βήμα, τοποθετείται μαγνητικό φίλτρο, το οποίο συγκρατεί τα μεταλλικά σωματίδια, προστατεύοντας την εγκατάσταση από την εμφάνιση νέας «λάσπης».

Συμπέρασμα:
Η μαύρη «λάσπη» στο νερό των καλοριφέρ είναι μια ένδειξη ότι το σύστημα χρειάζεται άμεσα καθαρισμό. Με τη σωστή φροντίδα και συντήρηση, όχι μόνο διατηρείτε υψηλή απόδοση στη θέρμανση του χώρου σας, αλλά μειώνετε σημαντικά και τα έξοδα σε καύσιμα και επισκευές.